Từ khi chuyển đổi nền kinh tế, quá trình đô thị hoá nước ta diễn ra rất nhanh – không ngừng tăng về số lượng và mở rộng về qui mô. Đời sống đô thị trở nên sôi động, nhộn nhịp hơn. Chính điều nầy đặt ra những thách thức lớn đối với nhà nước và xã hội như công tác qui hoạch xây dựng, bảo vệ môi trường, giải quyết các vấn đề tệ nạn xã hội.
Hầu hết các đô thị nước ta, môi trường ô nhiễm đã vượt quá mức cho phép. Không khí thì bụi bặm, ồn ào, nguồn nước sông, nước ngầm, kể cả nước biển cũng đều bị ô nhiễm. Nguyên nhân thì có nhiều nhưng chính yếu từ ý thức con người, công tác qui hoạch xây dựng, xử lý chất thải và do các thảm họa thiên nhiên.Có rất nhiều các giải pháp phòng chống, hạn chế ô nhiễm môi trường, nhưng một giải pháp vừa có tính trước mắt cũng như về lâu dài, không thể thiếu để bảo vệ môi trường, sức khoẻ con người, tăng vẻ mỹ quan, góp phần cân bằng sinh thái đô thị đó là việc trồng cây xanh . Cây xanh đô thị được trồng và phân bố một cách hợp lý sẽ mang lại nhiều lợi ích:
Trước nhất cây xanh làm giảm ôn độ không khí, giảm bức xạ nhiệt, sinh ra đối lưu không khí, tạo gió nhẹ làm thông thoáng bầu không khí.
Thứ hai cây xanh hút bụi làm trong sạch không khí, giảm độ ồn. Một ha vườn cây lá to trung bình hút 300 tấn bụi, tiêu thụ 01 tấn cacbonic và thải 0.73 tấn ôxy. Cây xanh có quá trình trao đổi khí ngược với con người, đó là hút cacbonic và thải ôxy. Còn chúng ta thì hít ôxy và thải ra cacbonic. Theo tài liệu nghiên cứu nước ngoài thì mỗi thị dân chỉ cần 10m2 cây xanh hoặc 25m2 đất trống thì có thể cân bằng sinh thái với lượng cacbonic mà con người thải ra. Mỗi ngày trung bình mỗi người hít 19.259 lít không khí, trong đó có 40 nghìn tỷ phân tử ôxy và 20 nghìn phân tử bụi, đô thị nước ta thì chắc rằng con số sẽ lớn hơn 20 nghìn tỉ.
Với tiêu chuẩn trên thì các đô thị lớn nước ta cây xanh không đạt 1/10 tiêu chuẩn. Ví dụ như thành phố HCM cộng mót lại cũng chỉ 1,06m2/người, so với một số đô thị khác trên thế giới, cây xanh đô thị nước ta là quá kém, như thủ đô Stockholm Thụy Điển đô thị xanh lừng danh thế giới nầy trung bình 80,3m2/người, Newyork 30,5m2/người, Pari 24,7m2/người (Ở Châu Âu và Châu Mỹ thì quá trình đô thị hoá diễn ra rất nhanh, dân số đô thị chiếm từ 80% đến 90%, dân số nông thôn chỉ từ 10 đến 20% thế nhưng vấn đề cây xanh đô thị của họ phải nói là tuyệt vời). Còn Việt nam . Theo số liệu thống kê thì tổng diện tích đô thị chiếm khoảng 5% tổng diện tích và dân số đô thị khoảng 23,5% tổng dân số, định hướng đến năm 2020 nâng dân số đô thị lên 45%. (Cư dân đô thị ngày một tăng nhanh luôn tỷ lệ thuận với quá trình đô thị hóa và dẫn đến một tất yếu là cơ sở hạ tầng kỷ thuật và hạ tầng xã hội phải phát triển và hoàn thiện với mức tương ứng. đô thị hoá nhanh sẽ dẫn đến giá đất tăng và khan hiếm về nhà ở nên đô thị liên tục mở rộng không gian ra vùng ngoại thị. Vì thế các chung cư cao tầng liên tục mọc lên, đây là nét văn minh thời đại. Nếu mỗi người phải cố bằng được một thửa đất cho riêng mình thì vấn đề cây xanh, môi trường về lâu dài sẽ rất khó). Nếu giải quyết nhà ở bằng giải pháp chung cư thì sẽ có những khoảng đất trống làm công viên cây xanh, khu vui chơi giải trí.
Việc trồng và phân bổ cây xanh đô thị vừa mang tính khoa học vừa mang tính thẩm mỹ. Mỗi vị trí trồng cần xác định rõ mục đích trồng cây lấy tán hay làm cảnh để lựa chọn loại cây phù họp. Cây xanh đô thị không chỉ chú trọng nơi công viên, hè phố mà cả trong khuôn viên cơ quan, công sở, nhà riêng, phòng làm việc. Tuỳ từng vị trí có lựa chọn trồng cây lâu năm hay trồng cây cảnh, nên tận dụng những khoảng trống, ban công trồng những loại hoa, cây cảnh mini. Trồng cây là một thú vui tao nhã và còn thể hiện tính thẩm mỹ, tính nghệ thuật rất cao.
Trường Chính trị Phạm Hùng tỉnh Vĩnh Long là một trong những đơn vị điển hình trong tỉnh có khuôn viên xanh, sạch đẹp. Trong những năm qua cây xanh, thảm cỏ không ngừng phát triển và thường xuyên được chỉnh trang để tăng thêm thẩm mỹ. Hiện tại trường có hai dạng cây: cây trồng lấy bóng râm và cây cảnh thảm cỏ. Những cây bóng râm như me, bàng được trồng ở những vị trí cố định theo quy hoạch dài hạn. Đó là nơi nghỉ mát của nhiều học viên trong giờ giải lao hay lúc trời nóng bức. Còn cây cảnh, thảm cỏ rất đa dạng về chủng loại và được bố trí phù họp với cảnh quan, khuôn viên trường. Phía mặt tiền, những thảm cỏ xanh được trồng theo lối hoa văn rất đẹp. Dưới chân cột cờ, cây kiểng được tỉa hình ngôi sao năm cánh màu xanh góp phần tôn vinh cờ tổ quốc đỏ thắm bay phấp phới. Nổi bật dưới hàng phi lao hình nón dọc sân là hàng kiểng cổ được trồng trong chậu hoa văn. Ở khu trung tâm những thảm cỏ xanh mượt tạo cảm giác mát mẻ và những hàng nguyệt quế trổ hoa bốn mùa cho hương thơm nhè nhẹ dịu êm. Cuối khuôn viên là mặt hậu nhưng cũng là mặt tiền vì nó giáp với con sông nhỏ - nhánh rẽ từ sông Tiền. Dọc theo tuyến sông được xây kè kiên cố là công viên của trường với nhiều loại cây hoa cảnh. Nơi đây không khí trong lành mát mẻ, sự hài hòa giữa thiên nhiên với cảnh quan nhân tạo quả là nơi lý tưởng để tập thể dục buổi sáng, nghỉ mát lúc trưa, ngắm trăng khi về đêm, câu cá hay ngắm tàu thuyền qua lại.
Cây xanh có vai trò quan trọng đối với con người, cảnh quan thiên nhiên, môi trường như vậy thì đòi hỏi trước nhất là ý thức cư dân đô thị và cơ quan nhà nước phải tính ngay từ khâu qui hoạch xây dựng nhất là các đô thị trẻ, nhằm tạo nên sự hài hoà giữa cảnh quan thiên nhiên với cảnh quan nhân tạo, làm cho đô thị vừa mang dáng hiện đại, vừa có tính đặc trưng riêng. Đô thị xanh luôn là mơ ước của mỗi thị dân, để ước mơ thành sự thật thì trách nhiệm không phải của riêng ai mà là trách nhiệm của mỗi chúng ta.