PHÁT HUY TINH THẦN CỦA CÁCH MẠNG THÁNG TÁM VÀO XÂY DỰNG TỈNH VĨNH LONG PHÁT TRIỂN HÀI HÒA, BỀN VỮNG

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là bản anh hùng ca bất diệt, mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Thắng lợi vĩ đại ấy đã đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước, khai mở kỷ nguyên mới – kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Bản Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945 vang vọng trên Quảng trường Ba Đình lịch sử, như lời khẳng định hùng hồn với toàn thế giới: dân tộc Việt Nam có đầy đủ quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.

Tinh thần Cách mạng Tháng Tám không chỉ là di sản tinh thần vô giá của dân tộc, mà còn là nguồn lực, động lực thôi thúc các thế hệ hôm nay tiếp bước cha ông. Đối với tỉnh Vĩnh Long mới – nơi hội tụ tiềm năng và thế mạnh của ba tỉnh Bến Tre, Trà Vinh và Vĩnh Long – đây chính là cơ hội lịch sử để bứt phá, phát triển toàn diện, hài hòa và bền vững. Với phương châm hành động đầy khí thế: “Một tỉnh – một ý chí – một niềm tin thắng lợi”, toàn Đảng bộ, toàn quân và toàn dân Vĩnh Long quyết tâm đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động, khơi dậy khát vọng vươn lên để biến tiềm năng thành sức mạnh, đưa tỉnh Vĩnh Long trở thành một cực tăng trưởng năng động của Đồng bằng sông Cửu Long trong thời kỳ mới.

1) Tinh thần của Cách mạng Tháng Tám

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 mở ra kỷ nguyên độc lập dân tộc và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Từ góc nhìn chính trị – phát triển, tinh thần của cuộc cách mạng kết tinh ở bốn giá trị cốt lõi, có ý nghĩa phương pháp luận cho quản trị phát triển hôm nay.

Thứ nhất, tinh thần độc lập, tự chủ, tự cường dân tộc. Nhân dân đứng lên “đem sức ta mà giải phóng cho ta”, chứng minh rằng độc lập không chỉ là mục tiêu tối thượng mà còn là phương thức để hoạch định và thực thi chiến lược phát triển. Trong điều kiện mới, độc lập – tự chủ chuyển hóa thành yêu cầu xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, biết hội nhập sâu nhưng không phụ thuộc, tận dụng ngoại lực để củng cố nội lực.

Thứ hai, tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc. Thắng lợi 1945 là thắng lợi của khối đoàn kết rộng rãi, kết nối giai cấp – tầng lớp – dân tộc – tôn giáo trong một mặt trận chính trị thống nhất. Bài học căn cốt: đoàn kết tạo đồng thuận, đồng thuận tạo năng lực hành động tập thể, là điều kiện cần của mọi cải cách.

Thứ ba, tinh thần chủ động, sáng tạo, dám nắm bắt thời cơ. Đảng ta thể hiện năng lực “nhận diện thời cơ – thiết kế phương án – tổ chức hành động” đồng bộ. Trong phát triển hiện đại, tinh thần ấy là năng lực quản trị rủi ro – nắm bắt cơ hội trước các làn sóng mới (chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, hội nhập FTA).

Thứ tư, tinh thần vì nhân dân, lấy dân làm gốc. Cách mạng Tháng Tám là cuộc cách mạng của dân, do dân, vì dân; mọi chủ trương chỉ thành công khi phản ánh lợi ích, nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Trong điều kiện hiện nay, đây là nền tảng của mô hình phát triển lấy con người làm trung tâm, bảo đảm công bằng, bao trùm và bền vững.

Những giá trị ấy không chỉ là “ký ức chính trị”, mà là nguồn vốn xã hội và lý lẽ phát triển để địa phương kiến tạo tương lai. Khi được chuyển hóa thành thiết kế thể chế – chính sách – tổ chức thi hành, tinh thần Tháng Tám trở thành động lực cải cách hữu hiệu.

2. Phát huy tinh thần của Cách mạng Tháng Tám vào xây dựng tỉnh Vĩnh Long phát triển hài hòa, bền vững

2.1. Ý nghĩa của việc phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám đối với sự phát triển của tỉnh Vĩnh Long 

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã để lại cho dân tộc ta những giá trị tinh thần bất diệt. Đó không chỉ là chiến thắng lẫy lừng về chính trị, mà còn là bài học sâu sắc về cách một dân tộc nhỏ bé có thể đứng lên khẳng định bản lĩnh và quyền làm chủ vận mệnh của mình. Với tỉnh Vĩnh Long mới – được hình thành trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh Bến Tre, Trà Vinh và Vĩnh Long – việc phát huy tinh thần ấy có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là nền tảng tư tưởng, vừa là kim chỉ nam cho phát triển trong giai đoạn mới.

Trước hết, tinh thần độc lập, tự chủ, tự cường của Cách mạng Tháng Tám khẳng định rằng con đường đi lên chỉ vững chắc khi dựa trên nội lực của chính mình. Nếu năm 1945, nhân dân ta tự mình đứng lên giành chính quyền, thì hôm nay Vĩnh Long mới cũng cần chủ động kiến tạo một nền kinh tế độc lập, tự cường, hội nhập nhưng không phụ thuộc. Độc lập ở cấp tỉnh không chỉ là tự chủ ngân sách hay tài nguyên, mà còn là khả năng kiểm soát được những trụ cột của phát triển: nhân lực, công nghệ, dữ liệu và hạ tầng chiến lược.

Hai là, tinh thần đại đoàn kết toàn dân – yếu tố quyết định thắng lợi của cách mạng – nay trở thành sức mạnh mềm trong quản trị phát triển. Đoàn kết tạo đồng thuận, đồng thuận tạo nên sức mạnh tập thể để hiện thực hóa các mục tiêu lớn. Đối với Vĩnh Long mới, nơi hội tụ sự đa dạng về không gian sông nước, đồng bằng, ven biển, văn hóa và cộng đồng, tinh thần đoàn kết càng cần được phát huy để gắn kết mọi tầng lớp nhân dân, mọi vùng miền, biến khác biệt thành lợi thế, biến đa dạng thành sức mạnh tổng hợp.

Ba là, tinh thần chủ động, sáng tạo, dám nắm bắt thời cơ. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là minh chứng cho khả năng chớp lấy cơ hội “ngàn năm có một”. Với Vĩnh Long mới, tinh thần đó cần được cụ thể hóa thành năng lực quản trị hiện đại: biết dự báo xu thế, nhanh nhạy trước biến đổi, thử nghiệm và nhân rộng các mô hình hiệu quả, quản trị rủi ro và tận dụng cơ hội từ chuyển đổi số, kinh tế xanh, hội nhập quốc tế. Đó là sự sáng tạo không chỉ trong công nghệ mà còn trong tư duy lãnh đạo, quản lý và điều hành phát triển.

Bốn là, tinh thần vì nhân dân, lấy nhân dân làm gốc. Cách mạng Tháng Tám là cuộc cách mạng của dân, do dân và vì dân. Tinh thần ấy nhắc nhở rằng thước đo cuối cùng của mọi chính sách phát triển phải là chất lượng cuộc sống của nhân dân: an sinh xã hội được bảo đảm, cơ hội giáo dục – y tế – việc làm được mở rộng, môi trường sinh thái được gìn giữ. Đặt con người ở trung tâm vừa là mục tiêu, vừa là động lực cho phát triển bền vững.

Năm là, sự ra đời của tỉnh Vĩnh Long mới mở ra một “cửa sổ cơ hội” đặc biệt. Sự hội tụ tiềm năng của ba địa phương tạo nên quy mô thị trường lớn hơn, nguồn lực đa dạng hơn và lợi thế liên kết vùng rõ rệt hơn. Không gian phát triển mới cho phép hình thành những chuỗi giá trị khép kín từ nông nghiệp công nghệ cao đến công nghiệp chế biến, từ logistics đến thương mại – dịch vụ và du lịch sinh thái. Đây chính là nền tảng để tỉnh bứt phá, trở thành cực tăng trưởng mới của Đồng bằng sông Cửu Long.

Sáu là, khẳng định vai trò động lực hàng đầu của kinh tế tư nhân. Nếu tinh thần Cách mạng Tháng Tám đề cao sức mạnh nội lực, thì trong bối cảnh hiện nay, nội lực ấy trước hết được thể hiện qua khu vực kinh tế tư nhân. Nghị quyết 68-NQ/TW (2025) đã nhấn mạnh phát triển kinh tế tư nhân trở thành “động lực quan trọng hàng đầu” của nền kinh tế. Với Vĩnh Long mới, điều này càng có ý nghĩa, bởi chỉ khi khu vực tư nhân mạnh mẽ, tỉnh mới có thể phát triển năng động, sáng tạo và hội nhập sâu rộng.

Bảy là, học tập suốt đời – nền tảng của tự cường phát triển. Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định: “Học tập suốt đời để dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh vì lợi ích chung”. Đây là lời nhắc nhở rằng con đường duy nhất để Vĩnh Long mới nâng cao chất lượng nhân lực, thích ứng với thay đổi nhanh chóng của thời đại số và kinh tế xanh là xây dựng xã hội học tập, biến học tập suốt đời thành văn hóa phát triển.

Cuối cùng, phát triển hài hòa, bền vững là yêu cầu xuyên suốt. Tỉnh Vĩnh Long mới nằm ở vùng đất nhạy cảm với biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và sạt lở. Vì vậy, phát triển không thể chỉ chạy theo tốc độ tăng trưởng, mà phải biết cân bằng lợi ích giữa các thế hệ, gắn kinh tế với bảo vệ môi trường, bảo tồn văn hóa, gìn giữ bản sắc. Thông điệp “Vùng trời nào cũng là vùng trời quê hương Tổ quốc, Tổ quốc là quê hương” trở thành kim chỉ nam để mọi quyết sách phát triển đều hướng về lợi ích cộng đồng, lấy sự bình an và thịnh vượng của nhân dân làm mục tiêu tối hậu.

Tóm lại, phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám đối với Vĩnh Long mới không chỉ là sự tri ân lịch sử, mà còn là lựa chọn chiến lược cho tương lai. Độc lập – tự cường là định hướng; đoàn kết – đồng thuận là phương thức; sáng tạo – chủ động là nhịp điệu; nhân dân là trung tâm; kinh tế tư nhân và học tập suốt đời là trụ đỡ; phát triển bền vững là đích đến. Trên nền tảng ấy, tỉnh Vĩnh Long mới có đủ điều kiện để vươn lên mạnh mẽ, trở thành một cực tăng trưởng năng động, hài hòa và bền vững của Đồng bằng sông Cửu Long.

2.2. Giải pháp phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám trong xây dựng tỉnh Vĩnh Long phát triển hài hòa, bền vững

Để biến tinh thần Cách mạng Tháng Tám thành động lực thực tiễn cho sự phát triển của tỉnh Vĩnh Long, cần triển khai một hệ thống giải pháp đồng bộ, toàn diện, trong đó nhấn mạnh những phương hướng trọng tâm sau:

Thứ nhất, tạo đột phá về thể chế để kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực quan trọng nhất. Cần cụ thể hóa Nghị quyết 68-NQ/TW[1] vào thực tiễn địa phương bằng các chính sách minh bạch, thông thoáng về đầu tư, tín dụng, đất đai, dữ liệu và thị trường. Hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân tiếp cận hạ tầng số, hạ tầng logistics, tín dụng xanh; khuyến khích khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Xây dựng cơ chế hợp tác công – tư (PPP) hiệu quả để doanh nghiệp tư nhân có thể tham gia sâu vào các dự án hạ tầng trọng điểm. Chỉ khi khu vực tư nhân đủ mạnh, tỉnh mới có thể huy động được nguồn lực xã hội rộng lớn để phát triển bền vững.

Thứ hai, thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số và hạ tầng số. Đẩy nhanh xây dựng chính quyền số “tối giản thủ tục - tối đa dịch vụ”, đảm bảo sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp là thước đo chất lượng. Phát triển trung tâm dữ liệu địa phương, nền tảng số dùng chung, hệ thống IoT quan trắc hạn, mặn, sạt lở, nhằm quản trị rủi ro và tối ưu nguồn lực. Đặc biệt, cần chú trọng đào tạo kỹ năng số đại chúng, giúp nông dân, tiểu thương, công nhân có khả năng tiếp cận công nghệ, không bị bỏ lại phía sau trong tiến trình số hóa.

Thứ ba, xây dựng xã hội học tập, thực hiện học tập suốt đời như nền tảng nhân lực. Quán triệt quan điểm của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Học tập suốt đời để dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh vì lợi ích chung”[2], Vĩnh Long cần triển khai hệ sinh thái học tập đa tầng: Ở trường học và cơ quan nghiên cứu: đổi mới chương trình, gắn đào tạo với nhu cầu thị trường, tích hợp nội dung về chuyển đổi số, kinh tế xanh, khởi nghiệp; Ở doanh nghiệp tư nhân: hình thành quỹ học tập suốt đời, đào tạo lại và nâng cao kỹ năng định kỳ cho người lao động; Ở cộng đồng: phát triển trung tâm học tập cộng đồng, thư viện số, lớp học mở, khuyến khích “mỗi xã một chủ đề học” gắn với sản phẩm OCOP, du lịch, làng nghề. Đây sẽ là con đường nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân lực, thu hút và phát huy nhân tài yếu tố quyết định để tỉnh vươn lên mạnh mẽ.

Thứ tư, bảo đảm phát triển hài hòa, bao trùm và thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong điều kiện đặc thù của Đồng bằng sông Cửu Long, thích ứng biến đổi khí hậu phải được đặt ngang hàng với mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Tỉnh Vĩnh Long cần: Lồng ghép kịch bản khí hậu vào quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội; Đầu tư hạ tầng chống chịu (kè sông, hồ chứa, rừng ngập mặn, hệ thống tưới tiết kiệm); Nhân rộng các mô hình sinh kế xanh: lúa – tôm, nuôi thủy sản tuần hoàn, năng lượng mặt trời, nông nghiệp hữu cơ.Phát triển bền vững ở đây không chỉ là lựa chọn kinh tế mà còn là trách nhiệm chính trị - xã hội đối với nhân dân và thế hệ mai sau.

Thứ năm, củng cố đoàn kết xã hội, phát huy bản sắc và khát vọng phát triển. Đoàn kết chính trị xã hội là nền tảng để triển khai mọi chủ trương. Tỉnh cần đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, xây dựng đời sống văn hóa, nâng cao niềm tin của nhân dân vào Đảng và chính quyền. Đồng thời, phát huy các giá trị văn hóa lịch sử, giữ gìn làng nghề truyền thống, kết hợp phát triển du lịch cộng đồng, coi văn hóa như một “nguồn vốn mềm” để phát triển. Thông điệp “Vùng trời nào cũng là vùng trời quê hương Tổ quốc, Tổ quốc là quê hương” cùng khẩu hiệu “Một tỉnh – một ý chí – một niềm tin thắng lợi” cần trở thành sức mạnh tinh thần dẫn dắt toàn xã hội đồng lòng hướng tới mục tiêu chung.

Tóm lại, các giải pháp nêu trên không phải những mảnh ghép rời rạc, mà liên kết thành một hệ thống: lấy kinh tế tư nhân làm động lực, chuyển đổi số, kinh tế số làm phương thức, học tập suốt đời làm nền tảng nhân lực, thích ứng khí hậu làm bảo đảm, và đoàn kết, bản sắc, khát vọng làm sức mạnh tinh thần. Trên cơ sở đó, tỉnh Vĩnh Long hoàn toàn có thể phát triển hài hòa, bền vững, trở thành cực tăng trưởng năng động của Đồng bằng sông Cửu Long trong thời kỳ mới.

3. Nhiệm vụ của giảng viên Trường Chính trị Phạm Hùng tỉnh Vĩnh Long

Trong bối cảnh tỉnh Vĩnh Long mới hội tụ tiềm năng và cơ hội phát triển hài hòa, bền vững, đội ngũ giảng viên Trường Chính trị Phạm Hùng mang trên vai một sứ mệnh đặc biệt: vừa là người truyền lửa tinh thần Cách mạng Tháng Tám, vừa là lực lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ những chủ thể trực tiếp thực hiện đường lối, chính sách phát triển của Đảng và Nhà nước.

Thứ nhất, gương mẫu về chính trị, tư tưởng và đạo đức. Mỗi giảng viên phải kiên định lập trường cách mạng, trung thành với mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; tuyệt đối tin tưởng sự lãnh đạo của Đảng; thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, giữ vững uy tín và vai trò nêu gương. Đây chính là biểu hiện sinh động của tinh thần Cách mạng Tháng Tám trong thời đại mới.

Thứ hai, nâng cao chất lượng giảng dạy, gắn lý luận với thực tiễn địa phương. Nhiệm vụ quan trọng nhất của giảng viên Trường Chính trị là giảng dạy lý luận chính trị. Do vậy, cần đổi mới phương pháp giảng dạy, phát huy tính chủ động, sáng tạo của học viên, gắn chặt lý luận Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng với thực tiễn phát triển của tỉnh. Mỗi bài giảng không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn phải khơi gợi tư duy, bản lĩnh, khát vọng cống hiến cho học viên – những cán bộ tương lai của tỉnh.

Thứ ba, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn. Giảng viên Trường Chính trị phải trở thành những “chuyên gia chính sách” ở tầm địa phương, tham gia nghiên cứu, đề xuất các giải pháp khả thi cho phát triển tỉnh. Các đề tài khoa học cần tập trung vào những vấn đề lớn như: phát triển kinh tế tư nhân theo Nghị quyết 68-NQ/TW, chuyển đổi số, học tập suốt đời, thích ứng biến đổi khí hậu, phát triển du lịch làng nghề gắn với văn hóa bản địa. Qua đó, trường không chỉ là nơi đào tạo mà còn là trung tâm tham mưu, tư vấn chính sách cho cấp ủy, chính quyền địa phương.

Thứ tư, xây dựng văn hóa học tập suốt đời trong nhà trường và lan tỏa ra xã hội. Giảng viên phải là người tiên phong thực hành tinh thần “học tập suốt đời” như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh. Bản thân giảng viên cần liên tục cập nhật kiến thức, nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học, kỹ năng số, phương pháp sư phạm hiện đại. Đồng thời, thông qua bài giảng và hoạt động thực tế, giảng viên truyền cảm hứng học tập liên tục cho học viên, cán bộ, góp phần xây dựng xã hội học tập tại địa phương.

Thứ năm, tích cực tham gia các phong trào, đồng hành cùng sự phát triển của địa phương. Ngoài giảng dạy và nghiên cứu, giảng viên cần tham gia các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng đời sống văn hóa, bảo tồn bản sắc, phát triển cộng đồng. Khi gắn bó mật thiết với cơ sở, giảng viên mới có điều kiện hiểu rõ thực tiễn, từ đó phản ánh vào bài giảng và nâng cao tính thuyết phục của lý luận.

Tóm lại, giảng viên Trường Chính trị Phạm Hùng tỉnh Vĩnh Long chính là cầu nối giữa tinh thần Cách mạng Tháng Tám và sự nghiệp phát triển của tỉnh. Bằng sự gương mẫu, trí tuệ và tâm huyết, mỗi giảng viên cần góp phần đào tạo nên một đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên”, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín để cùng toàn Đảng bộ, toàn dân xây dựng Vĩnh Long trở thành cực tăng trưởng năng động, phát triển hài hòa và bền vững trong thời kỳ mới.

CN. Hồ Thị Thùy Dung - Giảng viên Khoa Lý luận cơ sở

[1] Ban Chấp hành Trung ương: Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, ngày 04 tháng 5 năm 2025, Hà Nội. Truy cập tại: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/thuong-mai/nghi-quyet-68-nq-tw-2025-phat-trien-kinh-te-tu-nhan-655260.aspx

[2] Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: Học tập suốt đời, Báo Điện tử Chính phủ, ngày 02/03/2025. Truy cập tại:  https://baochinhphu.vn/bai-viet-cua-tong-bi-thu-to-lam-hoc-tap-suot-doi-102250301172143439.htm